Wat veroorzaakt nierstenen? symptomen, remedie, chirurgie

Feiten over nierstenen

Foto van een niersteen

• De nier werkt als een filter voor bloed, verwijdert afvalproducten uit het lichaam en maakt urine. Het helpt ook bij het reguleren van elektrolyteniveaus die belangrijk zijn voor de lichaamsfunctie. Urine loopt uit de nier via een nauwe buis, de ureter genaamd, in de blaas. Wanneer de blaas zich vult en er een aandrang is om te urineren, loopt de blaas naar buiten via de urethra, een veel bredere buis dan de urineleider.
• Bij sommige mensen kristalliseren chemicaliën in de urine en kunnen ze een niersteen vormen. Deze stenen zijn erg klein als ze zich vormen, kleiner dan een zandkorrel, maar kunnen na verloop van tijd geleidelijk groeien tot een inch of groter.
• Urolithiasis is de term die verwijst naar de aanwezigheid van stenen in de urinewegen, terwijl nephrolithiasis (nephro = nier + lithiasis = steen) verwijst naar nierstenen en ureterolithiasis verwijst naar stenen die zich in de urineleider bevinden.
• De grootte van de steen is belangrijk, maar waar deze zich bevindt en of deze de afvoer van urine belemmert of verhindert, kan net zo belangrijk zijn.
• Wanneer de steen in de nier zit, veroorzaakt deze zelden pijn, maar wanneer deze in de urineleider valt, gedraagt ​​deze zich als een dam. Terwijl de nier blijft functioneren en urine maakt, bouwt zich druk op achter de steen en zorgt ervoor dat de nier opzwelt.
• Deze druk veroorzaakt de pijn van een niersteen, maar het helpt ook de steen langs de loop van de urineleider te duwen. Wanneer de steen de blaas binnenkomt, wordt de obstructie in de urineleider opgeheven en worden de symptomen van een niersteen opgelost.

Wat zijn de symptomen en tekenen van nierstenen?

Wanneer een buisvormige structuur in het lichaam wordt geblokkeerd, treden pijngolven op wanneer het lichaam de obstructie probeert te deblokkeren. Deze golven van pijn worden koliek genoemd. Dit is in tegenstelling tot niet-koliekachtige pijn, zoals die geassocieerd met appendicitis of pancreatitis, waarbij beweging verhoogde pijn veroorzaakt en de patiënt heel stil probeert te blijven.

• Nierkoliek (nier is de medische term voor dingen die verband houden met de nier) heeft een klassieke presentatie wanneer een niersteen wordt doorgegeven.
  • De pijn is intens en treedt plotseling op. Het kan waxen en afnemen, maar er is meestal een significante onderliggende pijn tussen de acute spasmen van pijn.
  • Het bevindt zich meestal in de flank of de zijkant van de middenachter en kan uitstralen naar de lies. Mannen kunnen klagen over pijn in de zaadbal of het scrotum.
  • De patiënt kan geen comfortabele positie vinden en kronkelt of loopt vaak met pijn.
• Zweten, misselijkheid en braken komen vaak voor.
• Bloed kan al dan niet zichtbaar zijn in de urine omdat de steen de nier of urineleider heeft geïrriteerd. Bloed in de urine (hematurie) betekent echter niet altijd dat een persoon een niersteen heeft. Er kunnen andere redenen voor het bloed zijn, waaronder nier- en blaasinfecties, trauma of tumoren. Urineonderzoek met een microscoop kan bloed detecteren, zelfs als dit niet met het blote oog wordt gewaardeerd. Soms, als de steen volledige obstructie veroorzaakt, kan er geen bloed worden gevonden in de urine omdat het niet voorbij de steen kan komen.
• Als er een infectie aanwezig is, samen met een niersteen, kunnen koorts en koude rillingen optreden.

Welke oorzaken nierstenen?

Er is geen consensus over waarom nierstenen worden gevormd.

• Erfelijkheid : sommige mensen zijn gevoeliger voor het vormen van nierstenen, en erfelijkheid kan een rol spelen. De meeste nierstenen zijn gemaakt van calcium en hypercalciurie (hoog calciumgehalte in de urine) is een risicofactor. De aanleg voor hoge hoeveelheden calcium in de urine kan van generatie op generatie worden doorgegeven. Sommige zeldzame erfelijke ziekten predisponeren sommige mensen ook om nierstenen te vormen. Voorbeelden hiervan zijn mensen met niertubulaire acidose en mensen met problemen die verschillende chemicaliën metaboliseren, waaronder cystine (een aminozuur), oxalaat (een zout van een organisch zuur) en urinezuur (zoals bij jicht).
• Geografische locatie : er kan een geografische aanleg zijn voor het vormen van nierstenen, dus waar een persoon woont, is het waarschijnlijker dat ze nierstenen vormen. Er zijn regionale "stenen riemen", met mensen die in het zuiden van de Verenigde Staten wonen met een verhoogd risico op steenvorming. Het warme klimaat in deze regio in combinatie met onvoldoende vochtinname kan ertoe leiden dat mensen relatief uitgedroogd raken, waardoor hun urine meer geconcentreerd wordt en chemische stoffen in nauwer contact komen om de nidus of het begin van een steen te vormen.
• Dieet : Dieet kan al dan niet een probleem zijn. Als een persoon vatbaar is voor het vormen van stenen, kan voedsel met veel dierlijke eiwitten en zout het risico verhogen; als een persoon echter niet gevoelig is voor het vormen van stenen, zal dieet dat risico waarschijnlijk niet veranderen.
• Medicijnen : mensen die diuretica (of "waterpillen") gebruiken en mensen die overtollige calciumbevattende antacida consumeren, kunnen de hoeveelheid calcium in hun urine verhogen en mogelijk hun risico op het vormen van stenen verhogen. Het nemen van overmatige hoeveelheden vitamine A en D wordt ook geassocieerd met hogere calciumgehaltes in de urine. Patiënten met HIV die het medicijn indinavir (Crixivan) gebruiken, kunnen indinavirstenen vormen. Andere veel voorgeschreven medicijnen geassocieerd met steenvorming omvatten fenytoïne (Dilantin) en antibiotica zoals ceftriaxon (Rocephin) en ciprofloxacine (Cipro).
• Onderliggende ziekten: sommige chronische ziekten worden geassocieerd met niersteenvorming, waaronder cystische fibrose, niertubulaire acidose en inflammatoire darmaandoeningen.

Wat zijn nierstenen bij kinderen?

• Het voorkomen van een niersteen bij een kind is een relatief zeldzame gebeurtenis.
• In landen waar planten de belangrijkste eiwitbron in het dieet zijn, bijvoorbeeld Zuidoost-Azië, het Midden-Oosten, India en Oost-Europa, neemt de frequentie van niersteenziekte bij kinderen toe.
• In ontwikkelingslanden worden nierstenen van urinezuur vaker aangetroffen.
• De symptomen van nierstenen bij kinderen zijn vergelijkbaar met die bij een volwassene, hoewel de symptomen bij zeer jonge kinderen of baby's moeilijker te begrijpen en te begrijpen zijn.
• De eerste bevinding bij een baby kan een huilende en ontroostbare baby zijn en de presentatie kan worden aangezien voor koliek.

Wat zijn Staghorn Calculi?

• Sommige stenen worden erg groot en vullen het hele nierverzamelsysteem. Ze worden staghorn calculi (calculus = steen) genoemd omdat ze op geweien lijken.
• Terwijl de meeste nierstenen zijn samengesteld uit calciumoxalaatkristallen, is dit type steen een composiet van struviet, carbonaat en apatiet.
• Ze zijn meestal het resultaat van recidiverende urineweginfecties, waarbij de bacteriën ammoniak produceren, waardoor chemicaliën in de urine de nidus kunnen vormen voor steenvorming.

Hoe worden nierstenen gediagnosticeerd?

De klassieke presentatie van nierkoliek geassocieerd met bloed in de urine suggereert de diagnose van niersteen. Veel andere aandoeningen kunnen deze ziekte nabootsen en de zorgverlener moet mogelijk tests bestellen om de diagnose te bevestigen. Bij oudere patiënten is het altijd belangrijk om ten minste de diagnose van een lekkend of gescheurd aorta-aneurysma (abnormale verwijding van het grote bloedvat dat leidt tot bloedtoevoer naar het lichaam) te beschouwen als een bron van dit soort pijn .

Lichamelijk onderzoek is vaak niet nuttig bij patiënten met nierstenen, afgezien van het vinden van de gevoeligheid van de flank (zijkant van het lichaam tussen de ribben en heupen). Het onderzoek wordt vaak gedaan om mogelijk gevaarlijke omstandigheden te zoeken. De zorgverlener kan palperen of de buik voelen proberen een pulserende of kloppende massa te vinden die op de aanwezigheid van een aneurysma van de abdominale aorta kan wijzen. Luisteren naar de buik met een stethoscoop kan een bruit of ruisend geluid onthullen dat wordt veroorzaakt door een abnormale bloedstroom door het aneurysma. Tederheid onder de rechtermarge van de ribbenkast kan op galblaasaandoeningen wijzen. Tederheid in de lagere kwadranten kan worden geassocieerd met appendicitis, diverticulitis of eierstokaandoeningen. Onderzoek van het scrotum kan een testiculaire torsie uitsluiten.

Bij kinderen kan koliekachtige buikpijn in verband worden gebracht met intussusceptie van de darm.

Symptoomcontrole is erg belangrijk en medicatie tegen pijn en misselijkheid kan worden verstrekt voordat de diagnose wordt bevestigd.

Een urineonderzoek kan bloed in de urine detecteren. Het wordt ook gedaan om te zoeken naar aanwijzingen voor infectie, een complicatie van niersteenziekte. Soms kunnen kristallen in de urine worden gezien en kunnen ze een idee geven van het soort steen dat aanwezig kan zijn.

Bloedtesten zijn meestal niet geïndiceerd, tenzij de zorgverlener zich zorgen maakt over de diagnose of zich zorgen maakt over niersteencomplicaties.

Computertomografie (CT) scannen van de buik zonder orale of intraveneuze contrastkleurstof is de meest gebruikte diagnostische test. De scan toont de anatomie van de nieren, urineleider en blaas en kan een steen detecteren, de locatie, de grootte ervan en of deze de verwijding van de urineleider en ontsteking van de nier veroorzaakt. De CT kan ook vele andere organen in de buik evalueren, waaronder de appendix, galblaas, lever, pancreas, aorta en darm. Aangezien er echter geen contrastmateriaal wordt gebruikt, zijn er enkele beperkingen aan het detail die kunnen worden waargenomen in de beelden van de scan.

Echografie is een andere manier om nierstenen en obstructies te zoeken en kan nuttig zijn als het stralingsrisico van een CT-scan ongewenst is (bijvoorbeeld als een vrouw zwanger is). Echografie vereist een speciaal opgeleide persoon om de afbeeldingen te verkrijgen en te interpreteren. Die persoon is misschien niet altijd aanwezig. Artsen in noodgevallen worden steeds vaker opgeleid om echografie aan het bed te gebruiken. Als echografie de diagnose kan stellen, hoeft een CT niet noodzakelijkerwijs te worden besteld.

Bij die patiënten die al de diagnose niersteen hebben, kunnen gewone buikröntgenfoto's worden gebruikt om de beweging langs de urineleider naar de blaas te volgen. CT-scans moeten worden beperkt tot niet meer dan één per jaar, tenzij absoluut noodzakelijk om blootstelling aan straling te minimaliseren.

Wat zijn huismiddeltjes voor nierstenen?

• Preventie is altijd de beste manier om nierstenen te behandelen. Goed gehydrateerd blijven houdt de urine verdund en helpt voorkomen dat zich nierstenen vormen. Het handhaven van verdunde urine is de belangrijkste interventie voor steenpreventie.
• Degenen die nog nooit een niersteen zijn gepasseerd, zullen de ernst van de symptomen misschien niet waarderen. Er is weinig dat een persoon thuis kan doen om de slopende pijn en braken te beheersen die kunnen optreden met een andere niersteen dan om spoedeisende hulp te zoeken. Als dit de eerste aflevering is en er geen eerdere diagnose is gesteld, is het belangrijk om door een arts te worden gezien om de diagnose en een uroloog voor behandeling te bevestigen.
• Voor degenen die een geschiedenis van stenen hebben, kan thuistherapie geschikt zijn. De meeste nierstenen zullen na verloop van tijd zonder behandeling passeren en de behandeling is gericht op symptoombestrijding. De patiënt moet de instructie krijgen om veel orale vloeistoffen te drinken. Ibuprofen kan worden gebruikt als een ontstekingsremmend medicijn en voor pijnverlichting als er geen contra-indicatie is voor het gebruik ervan. Als verdere pijnstillers nodig zijn, kan de huisarts of uroloog bereid zijn om sterkere verdovende pijnstillers voor te schrijven.
• Let op: als koorts gepaard gaat met de symptomen van een niersteen, wordt dit een noodgeval en moet onmiddellijk medische hulp worden ingeroepen. Urineweginfecties geassocieerd met een niersteen vereisen vaak een dringende beoordeling en kunnen interventie door een uroloog nodig hebben om de steen te verwijderen of te omzeilen.

Wat is de behandeling voor nierstenen?

• Op de afdeling spoedeisende hulp kunnen intraveneuze vloeistoffen worden verstrekt om te helpen bij hydratatie en om de toediening van medicijnen mogelijk te maken om pijn en misselijkheid te beheersen. Ketorolac (Toradol), een injecteerbaar ontstekingsremmend medicijn, en verdovende middelen kunnen worden gebruikt voor pijnbestrijding, met als doel het verlichten van lijden en niet noodzakelijkerwijs om de patiënt pijnvrij te maken. Misselijkheid en / of braken kunnen worden behandeld met anti-emetische medicijnen zoals ondansetron (Zofran), promethazine (Phenergan) of droperidol (Inapsine).
• De beslissing om een ​​patiënt naar huis te sturen hangt af van de reactie op medicatie. Als de pijn hardnekkig is (moeilijk te beheersen) of als braken aanhoudt, kan opname in het ziekenhuis noodzakelijk zijn. Als een infectie met de steen wordt geassocieerd, wordt ook opname in het ziekenhuis overwogen.
• Pijnbestrijding thuis volgt de leiding van de ziekenhuisbehandeling. Vrij verkrijgbaar (OTC) ibuprofen (Advil) wordt gebruikt als ontstekingsremmend medicijn en er kunnen verdovende pijnstillers worden verstrekt. Antinausea-medicatie kan zowel via de mond als via de zetpil worden voorgeschreven. Tamsulosin (Flomax, een medicijn dat wordt gebruikt om te urineren bij mannen met een vergrote prostaatklier) kan worden gebruikt om de steen te helpen van de urineleider in de blaas te komen.
• Vanwege hun grootte of locatie kunnen sommige stenen mogelijk niet zonder hulp worden doorgegeven. Als de steen niet passeert, moet een uroloog mogelijk overwegen lithotripsie of schokgolftherapie (ESWL) te gebruiken om de steen in kleinere fragmenten te breken om die kleine stukjes gemakkelijker in de blaas te laten passeren. Schokgolven zijn een soort echografie die stenen fragmenteert.
• Als de steen zich op een plaats bevindt waar lithotripsie niet kan worden gebruikt, of als er een behoefte is om de obstructie opeens te verlichten (een voorbeeld zou de aanwezigheid van een infectie zijn), kan de uroloog ureteroscopie uitvoeren, waarbij instrumenten in de ureter en kan de arts toestaan ​​om een ​​laser te gebruiken om de steen te fragmenteren. Af en toe kan de uroloog instrumenten gebruiken om de steen te pakken en te verwijderen.

Wat zijn mogelijke complicaties van nierstenen?

• Aangezien de meeste patiënten twee nieren hebben, is een tijdelijke obstructie van één niet van groot belang. Voor die patiënten met slechts één nier kan een blokkerende steen een echte noodsituatie zijn en de behoefte om de obstructie te verlichten wordt groter. Een nier die gedurende lange tijd volledig geblokkeerd blijft, kan stoppen met werken.
• Infectie geassocieerd met een blokkerende steen is een andere opkomende situatie. Wanneer urine is geïnfecteerd en niet kan weglopen, is de situatie als een abces dat de infectie door het lichaam kan verspreiden (sepsis). Koorts is een belangrijk teken van deze complicatie, maar urineonderzoek kan een infectie vertonen en ertoe leiden dat de uroloog overweegt een stent, nefrostomiebuis te plaatsen of de steen te verwijderen om de obstructie te verlichten. Gebruik van antibiotica kan worden overwogen.

Wat is het vervolg op nierstenen?

• Voor de eerste niersteenpatiënt moet er een poging worden gedaan om de steen te vangen door de urine te persen, zodat deze voor analyse kan worden verzonden. Ook kunnen bloedtesten en een 24-uurs urineverzameling worden gedaan om te proberen een oorzaak voor de steenvorming te achterhalen. Hoewel de meeste stenen gemaakt zijn van calciumoxalaat, kunnen stenen ook uit andere chemicaliën bestaan. Het kan mogelijk zijn om toekomstige steenvorming te voorkomen door medicijnen te nemen.
• Het drinken van veel water zal de steen door de urineleider naar de blaas duwen en de verwijdering ervan versnellen.
• Een vervolgbezoek met een uroloog kan een tot twee weken na het eerste bezoek worden geregeld, waardoor de steen vanzelf kan passeren.
• Patiënten moeten hun arts bellen of terugkeren naar de afdeling spoedeisende hulp als de pijnstillers niet werken om de pijn te beheersen, als er sprake is van aanhoudend braken of als er koorts optreedt.

Hoe nierstenen te voorkomen

• Hoewel nierstenen en nierkolieken niet altijd kunnen worden voorkomen, kan het risico op het vormen van een steen worden geminimaliseerd door uitdroging te voorkomen. Door de urine verdund te houden, kunnen de chemische kristallen niet uit de oplossing komen en de eerste nidus van een steen vormen. Door ervoor te zorgen dat de urine helder en niet geconcentreerd (donkergeel) blijft, zal de vorming van stenen worden geminimaliseerd.
• Medicatie kan worden voorgeschreven voor bepaalde soorten stenen, en naleving van het nemen van de medicatie is een must om het risico op toekomstige afleveringen te verminderen.
• Sommige huismiddeltjes om nierstenen te voorkomen, kunnen al dan niet werken. Hoewel cranberrysap kan beschermen tegen urineweginfecties en het risico op struvietstenen vermindert, verhogen de eigenschappen het risico op het vormen van de meest voorkomende oxalaat- en urinezuurstenen. Appelsap bevat oxalaat en kan het risico op steenvorming verhogen. Limonade of citroensap kan de vorming van nierstenen helpen voorkomen.

Niersteenprognose

Als een patiënt eenmaal een steen is gepasseerd, is de kans groot dat een andere steen in zijn of haar leven wordt gepasseerd. Omdat nierstenen ook erfelijk kunnen zijn, wordt deze kans doorgegeven aan de volgende generatie. Een patiënt die een steen heeft meegemaakt, zal de ervaring waarschijnlijk niet vergeten en zal vaak bij de zorginstelling aankomen die de diagnose al kent. Degenen met terugkerende stenen kunnen medicatie krijgen om thuis te houden als de symptomen terugkeren.