Wat is rabdomyolyse? symptomen, behandeling, herstel en oorzaken

Wat is rabdomyolyse?

Rabdomyolyse is een aandoening die kan optreden wanneer spierweefsel is beschadigd als gevolg van een verwonding waarbij spier in het lichaam is beschadigd (rhabdomyo = skeletspier + lysis = snelle afbraak). Er zijn drie soorten spieren in het lichaam, waaronder:

• skeletspieren die het lichaam bewegen;
• hartspier in het hart; en
• gladde spieren die de bloedvaten, het maagdarmkanaal, de bronchiën in de long en de blaas en baarmoeder bekleden. Dit type spier is niet onder bewuste controle.

Rabdomyolyse treedt op wanneer er schade is aan de skeletspier.

De gewonde spiercel lekt myoglobine (een eiwit) in de bloedbaan. Myoglobine kan direct giftig zijn voor niercellen en kan het filtersysteem van de nier aantasten en verstoppen. Beide mechanismen kunnen leiden tot nierfalen (de belangrijkste complicatie van rabdomyolyse).

Aanzienlijk spierletsel kan vloeistof en elektrolyt verschuift van de bloedbaan naar de beschadigde spiercellen, en in de andere richting (van de beschadigde spiercellen naar de bloedbaan). Als gevolg hiervan kan uitdroging optreden. Verhoogde kaliumspiegels in de bloedbaan (hyperkaliëmie) kunnen worden geassocieerd met hartritmestoornissen en plotselinge hartdood als gevolg van ventriculaire tachycardie en ventriculaire fibrillatie.

Complicaties van rabdomyolyse omvatten ook gedissemineerde intravasculaire coagulatie, een aandoening die optreedt wanneer zich kleine bloedstolsels vormen in de bloedvaten van het lichaam. Deze stolsels verbruiken alle stollingsfactoren en bloedplaatjes in het lichaam en bloeden begint spontaan op te treden.

Wanneer spieren beschadigd zijn, vooral als gevolg van een kneuzingsletsel, kan zwelling in de spier optreden, waardoor compartimentsyndroom ontstaat. Als dit gebeurt in een gebied waar de spier wordt gebonden door fascia (een taai vezelachtig membraan), kan de druk in het spiercompartiment toenemen tot het punt waarop de bloedtoevoer naar de spier wordt aangetast en spiercellen beginnen te sterven.

Rabdomyolyse werd voor het eerst gewaardeerd als een belangrijke complicatie van verbrijzeling en ontploffing verwondingen opgelopen bij een vulkaanuitbarsting in Italië, in 1908. Slachtoffers van de ontploffing verwondingen tijdens de eerste en tweede wereldoorlogen helpen de relatie tussen massale spierbeschadiging en nierfalen verder te begrijpen.

Wat zijn de symptomen van rabdomyolyse?

De meest voorkomende symptomen van rabdomyolyse zijn onder meer:

1. spier zwakte;
2. spierpijn; en
3. donkere urine.

De spierschade veroorzaakt ontsteking die leidt tot gevoeligheid, zwelling en zwakte van de aangetaste spieren. De donkere urinekleur is te wijten aan het feit dat myoglobine in de urine wordt uitgescheiden. Sommige getroffen individuen beschrijven dit als bloed in de urine, maar wanneer het onder een microscoop wordt onderzocht, worden geen rode bloedcellen gezien.

Symptomen die verband houden met de verwachte complicaties van rabdomyolyse zijn onder meer:

• symptomen van nierfalen, waaronder zwelling van de handen en voeten;
• verminderde urineproductie;
• kortademigheid als overtollig vocht zich ophoopt in de longen;
• lethargie;
• zwakheid;
• symptomen van hyperkaliëmie (zwakte, misselijkheid, licht gevoel in het hoofd en hartkloppingen als gevolg van hartritmestoornissen); en
• gedissemineerde intravasculaire coagulatie kan zich voordoen als onverklaarde bloedingen (zoals eerder besproken).

Bij kinderen komen nierfalen en verspreide intravasculaire stolling minder vaak voor. De symptomen zijn voornamelijk spierpijn en zwakte.

Wat veroorzaakt rabdomyolyse?

Enkele veel voorkomende oorzaken van spierbeschadiging door rabdomyolyse zijn onder meer:

• Groot stomp trauma en verwonding
• elektrocutie
• Bliksem slaat toe
• Grote brandwonden
• Langdurige immobilisatie (bijvoorbeeld patiënten die voor een langere periode in één positie hebben gelegen als gevolg van een slopende slag, overdosis alcohol of overdosis, of patiënten die om andere redenen langere tijd bewusteloos zijn gebleven). Het gewicht van het lichaam is voldoende om de spieren te verpletteren die tegen een hard oppervlak zoals de vloer worden geduwd.
• Overmatige lichaamsbeweging, bijvoorbeeld een marathon lopen of overmatig gewichtheffen
• Patiënten in status epilepticus, waarbij de aanval langdurig aanhoudt en spieren onwillekeurig samentrekken
• Dystonische reacties veroorzaken spierkrampen en kunnen, als ze niet worden behandeld, de spieren beschadigen
• Cholesterolverlagende medicijnen
• Antidepressiva
• Sommige anesthetica kunnen kwaadaardig hyperthermie syndroom veroorzaken met hoge koorts en spierrigiditeit
• Een verscheidenheid aan drugs
• Hyperthermie en hypothermie (respectievelijk hoge en lage lichaamstemperatuur)
• Complicaties van verschillende infecties veroorzaakt door bacteriën, virussen en schimmels
• Associatie met andere ziekten zoals assickle-celziekte, polymyositis en dermatomyositis
• Complicaties van het gif van slangenbeten en zwarte weduwe spinnenbeten.

Wanneer moet ik de arts bellen over rabdomyolose?

Rabdomyolyse wordt vaak gezien als een complicatie van een grote medische gebeurtenis zoals een trauma of andere ziekte. Het wordt meestal erkend door de arts tijdens de evaluatie en behandeling van de patiënt. Van een patiënt met elektrocutie wordt bijvoorbeeld verwacht dat hij rabdomyolyse ontwikkelt en er zal voor worden gezorgd dat de complicaties van spierafbraak worden gemonitord en mogelijk worden geminimaliseerd. Evenzo loopt een patiënt die vele uren na een beroerte immobiel op de vloer is geweest, risico op rabdomyolyse en worden diagnostische tests voor deze mogelijke complicatie vaak uitgevoerd.

In sommige situaties is het belangrijk voor het individu om medische hulp in te roepen als zich symptomen van spierzwakte en donkere urine voordoen. Deze symptomen kunnen optreden als gevolg van langdurige inspanning, zoals een marathon lopen of overmatig gewichtheffen.

Patiënten die medicijnen gebruiken zoals statines en fibraten voor cholesterolcontrole, moeten zich ervan bewust zijn dat onverklaarbare spontane spierpijn of donkere urine, beide symptomen van rabdomyolyse, een signaal moet zijn dat medische zorg moet worden geraadpleegd.

Hoe wordt rabdomyolyse gediagnosticeerd?

De evaluatie van rabdomyolyse begint met de geschiedenis en het lichamelijk onderzoek van de patiënt. De arts zal de onderliggende mogelijke oorzaken voor spierafbraak beoordelen. Soms is het duidelijk; de patiënt is een slachtoffer van een trauma. Soms is gedetailleerde informatie over de patiënt vereist, zoals onderliggende medische aandoeningen en medicatiegeschiedenis.

Het lichamelijk onderzoek zal niet alleen gericht zijn op spierletsel, maar ook op de mogelijke complicaties van nierfalen en hyperkaliëmie met bijbehorende hartritmestoornissen.

Bloedonderzoek kan een volledig bloedbeeld en stollingsprofiel omvatten, elektrolyten, nierfunctie (BUN en creatinine) en creatinefosfokinase (CPK), een chemische stof die wordt aangetroffen in spieren die ook in de bloedbaan wordt vrijgelaten met spierschade. Duidelijk verhoogde niveaus van CPK in de juiste klinische setting bevestigen de diagnose.

Urineonderzoek kan nuttig zijn. Er kan worden aangenomen dat myoglobine in de urine aanwezig is als de chemische test op bloed in de urine positief is, maar bij microscopisch onderzoek geen rode bloedcellen worden gezien.

Zijn er huismiddeltjes tegen rabdomyolyse?

Als rabdomyolyse wordt vermoed, is een vroege medische evaluatie vereist. Het is belangrijk voor de patiënt, zijn familie of zorgverleners om het potentieel van de ziekte te herkennen en dringende medische zorg te zoeken.

Als het geval mild is, kan thuisbehandeling rust en voldoende hydratatie omvatten, samen met rehydratatie door veel drinkvloeistoffen.

Wat is de medische behandeling rabdomyolyse?

Rabdomyolyse kan leiden tot levensbedreigende complicaties en alle mogelijke complicaties moeten worden overwogen tijdens medische zorg.

Voor veel patiënten begint de behandeling voor spierafbraak in de pre-ziekenhuis situatie waar een medische noodsituatie technicus of paramedicus het potentieel voor spierletsel herkent. Intraveneuze infusie van grote hoeveelheden zoute vloeistof helpt de glomerulaire filtratiesnelheid te verhogen, of de hoeveelheid vloeistof die door de filters in de nier wordt geduwd. Het doel van een verhoogde vloeistofstroom is om toxines, zoals myoglobine, te verdunnen die het filtersysteem van de nier kunnen verstoppen en beschadigen.

Bovendien zal het pre-ziekenhuispersoneel hartmonitoring overwegen om te evalueren op tekenen van hyperkaliëmie, wat kan leiden tot hartritmestoornissen en plotselinge hartdood.

Behandeling op de afdeling spoedeisende hulp zal de pre-ziekenhuiszorg voortzetten. Er is ook behoefte aan bezorgdheid over het evalueren en verzorgen van de onderliggende problemen die de rabdomyolyse hebben veroorzaakt.

Preventie van nierfalen is een van de belangrijkste aandachtspunten van acute zorg. Vloeistof, medicatie en mogelijk dialyse kunnen nodig zijn om de nierfunctie te ondersteunen terwijl de circulerende myoglobine-eiwitten uit het lichaam worden verwijderd.

Hyperkaliëmietherapie omvat het monitoren van het elektrocardiogram (ECG) van de patiënt, het onderzoeken van eventuele afwijkingen die mogelijk fatale hartritmes kunnen voorspellen, zoals ventriculaire tachycardie en ventriculaire fibrillatie. Medicijnen kunnen worden gebruikt om kalium uit de bloedbaan en uiteindelijk via de urine uit het lichaam te verwijderen.

Verspreide intravasculaire coagulatie is een andere complicatie van rabdomyolyse en kan transfusie van bloedstollingsproducten vereisen. Deze kunnen vers bevroren plasma, cryoprecipitaat en bloedplaatjes omvatten.

Patiënten die complicaties van rabdomyolyse ontwikkelen, vereisen vaak ziekenhuisopname en monitoring. Specialistisch overleg wordt overwogen op basis van de status van de patiënt. Een nefroloog (nierspecialist) kan nodig zijn om te adviseren over de noodzaak van dialyse. Een orthopedisch chirurg kan worden gevraagd om te helpen als de diagnose van compartimentsyndroom een ​​mogelijkheid is.

Wat zijn de medicijnen voor rabdomyolyse?

Het doel van de behandeling om nierbeschadiging te voorkomen, is het maximaliseren van de hoeveelheid vloeistof die door de nefronen en glomeruli in de nier stroomt, in feite proberen de myoglobinevezels uit te spoelen die de filters van de nier kunnen verstoppen. Het effect is het verhogen van de urineproductie, die kan worden gemeten en gecontroleerd.

• Diuretische medicijnen, zoals furosemide (Lasix) kunnen intraveneus worden toegediend om de urineproductie te bevorderen. Dit kan zelfs worden gebruikt als de patiënt enigszins is uitgedroogd, maar nauwkeurige observatie van de vitale functies van de patiënt, inclusief bloeddruk en hartslag, is noodzakelijk.
• Als de vitale functies stabiel zijn, kan mannitol ook intraveneus worden geïnjecteerd om de bloedtoevoer naar de nier te verhogen en de urineproductie te verhogen.
• Natriumbicarbonaat kan aan de intraveneuze zoutoplossing worden toegevoegd om de zuur-base balans van de urine te veranderen.
• Spierbeschadiging kan extreem pijnlijk zijn en verdovende pijnstillers kunnen nodig zijn om de symptomen te beheersen.

Wat is het vervolg op rabdomyolyse?

Creatininekinase-niveaus in de bloedstroom hebben de neiging om binnen 24 uur na letsel een piek te bereiken, en patiënten worden doorgaans gevolgd totdat deze niveaus dichter bij het normale bereik terugkeren.

De kaliumspiegel piekt binnen een paar uur na spierbeschadiging, maar als er sprake is van een nierfunctiestoornis, is het vermogen van het lichaam om overtollig kalium in de urine te verwijderen ook verminderd. Als dialyse niet nodig is, moet de patiënt worden gevolgd totdat de kaliumspiegel weer binnen het normale bereik komt.

De oorzaak van rabdomyolyse moet worden aangepakt en verholpen. Follow-up is afhankelijk van de onderliggende aandoening.

Hoe kan ik rabdomyolyse voorkomen?

Het risico op rabdomyolyse bestaat bij patiënten die statines en fibraatmedicijnen gebruiken voor een hoog cholesterolgehalte. Vaak wordt aan deze patiënten informatie verstrekt om zich bewust te zijn van de symptomen van rabdomyolyse.

Trainingsprogramma's en routines moeten zorgvuldig worden gepland om rabdomyolyse te voorkomen. Dit omvat het vermijden van trainen in extreme hitte en het drinken van voldoende vloeistoffen. Beide situaties kunnen leiden tot uitdroging, wat het risico op spierbeschadiging verhoogt.

Wat is de prognose voor rabdomyolyse?

Rabdomyolyse is de oorzaak voor een aanzienlijk percentage patiënten met nierfalen. Hoewel het sterftecijfer voor deze ziekte ongeveer 5% is, hangt het risico op overlijden af ​​van de onderliggende gezondheid van de patiënt, de hoeveelheid spierbeschadiging en andere bijbehorende verwondingen. Als nierfalen optreedt, kan het sterftecijfer aanzienlijk stijgen.

Complicaties van spierafbraak kunnen worden geminimaliseerd door vroege herkenning van rabdomyolyse en medische interventie, waaronder mogelijk agressieve hydratatie van intraveneuze vloeistoffen.