dyslexie? Leerstoornis? Met voorleessoftware en Adibib boeken lukt het beter op school!
Inhoudsopgave:
- Feiten over lezen
- Feiten over leerstoornissen
- Overzicht dyslexie (leesstoornis)
- Dyslexie symptomen en tekenen
- In voorschoolse groep:
- In vroege elementaire graden:
- In latere basisscholen en middelbare scholen:
- Dyslexie Comorbiditeit
- Comorbide voorwaarden:
- Dyslexie-diagnose
- Rol van de zorgprofessional bij dyslexie
- Dyslexie-interventie
- Phonics versus Whole-Word Teaching met Dyslexia
- Accommodaties voor dyslexie
- Instructie
- Klaslokaalomgeving
- testen
- Huiswerk
- Hulptechnologie (AT)
- Ouderlijke ondersteuning voor dyslexie
- In het huis:
- Op school:
- Dyslexie Outlook
- Beroemde mensen met leerstoornissen
Feiten over lezen
- Lezen is een ingewikkeld proces, waarbij taalsymbolen in gedrukte vorm worden herkend. Het is geen aangeboren vaardigheid, maar moet eerder worden geleerd. Geschreven woorden hebben geen betekenis totdat de lezer betekenis construeert door conclusies en interpretaties te maken.
- Het verwerven van leesvaardigheden is nauw verbonden met de ontwikkeling van taal bij kinderen. Het vermogen om woorden op te splitsen in afzonderlijke geluiden of fonemen, is de kernvaardigheid die moet worden beheerst om een vloeiende lezer te zijn.
- Dit wordt "fonemisch bewustzijn" genoemd. Bij het lezen van het woord "CAT" moet men zich bijvoorbeeld bewust zijn van de samenstellende grafemen en deze vervolgens opsplitsen in de fonemen C / Ah / T. Vervolgens moet men de fonemen weer laten opgaan in het gesproken woord "CAT" dat dan wordt geproduceerd.
- Dit proces wordt "decoderen" genoemd. Het klinkt ingewikkeld, en dat is het ook. Maar de meeste kinderen met toegang tot instructie en bij afwezigheid van sensorische of andere neurologische tekorten beheersen deze vaardigheid gemakkelijk.
- Maar sommige kinderen, dit basisproces is aangetast, wat vaak leidt tot levenslange problemen met lezen. Dit zijn personen met de leerstoornis die 'leesstoornis' wordt genoemd. Het is ook in de volksmond bekend als dyslexie.
Feiten over leerstoornissen
- Leerstoornissen, of LD's, is een "overkoepelende" term die wordt gegeven aan een groep verschillende voorwaarden, waaronder moeilijkheden bij het uitvoeren van bepaalde academische taken, ondanks de intelligentie, kansen, motivatie en scholing om dit te doen. Ze beïnvloeden het leven in educatieve, werkgerelateerde of sociale arena's.
- Hoewel dyslexie (leesstoornis) de meest voorkomende en meest bekende leerstoornis is, zijn er verschillende andere waaronder wiskundige handicaps, handicap met schriftelijke expressie (schrijven), handicap met mondelinge expressie (spreken), stoornis van verbaal begrip (begrijpen), en pragmatische / non-verbale stoornis (socialisatie).
- We weten niet precies hoe vaak deze andere aandoeningen voorkomen, maar volgens sommige gegevens komen ze ook voor bij ongeveer vijf tot zes procent van de bevolking. Er is een aanzienlijke overlap met mensen met dyslexie en deze andere aandoeningen.
Overzicht dyslexie (leesstoornis)
Dyslexie (leesstoornis) is de meest voorkomende leerstoornis en wordt het best begrepen. Het is gemakkelijker te herkennen door het publiek en heeft veel aandacht gekregen in onderzoek en de media. Het niet lezen (of nauwkeurig en snel lezen) is zeer merkbaar en enigszins stigmatiserend in de hedendaagse samenleving.
Hoewel traditioneel werd gedacht dat veel meer jongens dan meisjes dyslexie hadden, hebben studies aangetoond dat dit niet waar is en dat zowel jongens als meisjes de aandoening even waarschijnlijk hebben. Verder is er, hoewel niet wordt begrepen welke genen verantwoordelijk zijn en hoe het door families wordt doorgegeven, er sterk bewijs dat suggereert dat dyslexie een genetische aandoening is. Het is aanwezig vanaf de geboorte en wordt meestal in families gebruikt. Het is niet overwegend iets dat is verkregen door gebrek aan adequaat vroegtijdig onderwijs vanwege armoede of gebrek aan toegang tot onderwijs.
Dyslexie symptomen en tekenen
In voorschoolse groep:
- Problemen met het herkennen van alfabetletters
- Taalvertragingen
- Problemen met rijmen
- Problemen met lettersgeluiden
- Een geschiedenis van iemand in familie met dyslexie of een andere leerstoornis wordt soms gezien bij deze jongeren
In vroege elementaire graden:
- Moeite met het lezen van losse woorden (vooral zonder visuele aanwijzingen of context)
- Problemen met "onzin" of pseudowoorden
- Lage leessnelheid
- Slechte spelling
- Talrijke vervangingen van letters
- Over het algemeen goede wiskundeconcepten
In latere basisscholen en middelbare scholen:
- Omdat wiskunde meer taal met zich meebrengt, grotere wiskundige moeilijkheden
- Moeilijkheden bij het voltooien van opdrachten waarbij grote passages tekst moeten worden gelezen
- Problemen met het begrijpen van passages lezen
Dyslexie Comorbiditeit
Kinderen met dyslexie kunnen gelijktijdige (vaak "comorbide") aandoeningen hebben die het leren beïnvloeden.
Comorbide voorwaarden:
- Attention Deficit / Hyperactivity Disorder (ADHD): deze neurologische aandoening. Het heeft vooral invloed op de aandacht en organisatie, en kan gepaard gaan met hyperactiviteit en impulsiviteit. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor het leren van een kind dat al getroffen is door dyslexie.
- Affectieve aandoeningen (angst, depressie): kinderen met dyslexie kunnen een laag zelfbeeld hebben in verband met hun worsteling op academici en zijn vatbaar voor depressieve en angststoornissen. Deze worden meestal geïdentificeerd door verandering in het gebruikelijke gedragspatroon van een kind en achteruitgang bij academici, samen met terugtrekking uit activiteiten, grotere prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, het vermijden van school, verandering in alertheid, eten, slapen en speelgewoonten.
- Gedragsstoornissen (ODD, CD): sommige kinderen kunnen negatief gedrag, verzet tegen autoriteit en agressief gedrag in de klas vertonen en zich bezighouden met het vermijden van klassenwerk. Oppositionele Defiant Disorder (ODD) interfereert verder met leren en peer relaties in een klaslokaal.
Dyslexie-diagnose
De diagnose dyslexie is niet eenvoudig en vereist vaak input van verschillende professionals. Hoewel het inderdaad een stoornis is die het leren beïnvloedt en vooral als onderdeel van het onderwijs wordt beschouwd, spelen er ook neurologische en medische problemen, en daarom is een samenwerking tussen de school, arts en andere beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg van cruciaal belang om het kind te dienen en familie.
Het middelpunt van een diagnose van 'leerstoornis' op scholen is het aantonen van een verschil of 'discrepantie' tussen het IQ van het kind en zijn academische prestaties of 'prestaties'. Dit discrepantiecriterium is breed besproken tussen de onderzoeksgemeenschap en de onderwijsgemeenschap, maar het blijft op dit moment een belangrijke overweging. Dit werd gedaan zodat kinderen die uitzonderlijk hoogbegaafd zijn, misschien nog steeds gehandicapt leren en moeite hebben met lezen en spellen, maar op die onderwerpen op het niveau van hun klasgenoten presteren, en dus over het hoofd worden gezien als men de diagnose alleen baseert op prestaties onder die van klasgenoten.
Veel kinderen met dyslexie worden gemist of over het hoofd gezien totdat ze op de hogere basisschool of middelbare school zitten, wanneer er een merkbare daling van de academische prestaties is. Ze vallen vaak niet "twee graden achter hun niveau", wat in veel systemen de drempel is voor het bieden van remediërende diensten, en blijven dus worstelen zonder interventie.
Verder is er een verwarrende factor bij het gebruik van typische schoolgebaseerde criteria voor discrepantie, omdat veel IQ-tests afhankelijk zijn van sterke taalvaardigheden die inherent zwakker zijn bij veel kinderen met dyslexie, waardoor de "discrepantie" wordt verkleind en een sluitende diagnose van dyslexie wordt ontkend. .
Er is ook het voortdurende argument tussen medische en educatieve professionals met betrekking tot terminologie rond leesstoornissen. Veel opvoeders geloven niet dat "dyslexie" een geldige term is; veel artsen zijn van mening dat de term 'leerstoornissen' te breed wordt toegepast om aan te geven welke specifieke tekorten een kind heeft.
Een community-specialist zoals een kinderarts of neuroloog met ontwikkelingsgedrag kan screeningstools gebruiken zoals Wide Range Achievement Test (WRAT) of Peabody Individual Achievement Test (PIAT). Deze kunnen zorgwekkende domeinen identificeren, maar mogen niet worden beschouwd als definitieve diagnostische tests. Dit laatste kan alleen worden gedaan door educatieve specialisten of psychologen die bekwaam zijn in het afnemen van IQ en prestatietests.
Typische IQ-tests op scholen zijn de Wechsler WISC-IV-test en de prestaties worden gemeten aan de hand van een reeks academische tests die zijn opgenomen in de Woodcock-Johnson-test of Wechsler Achievement-test (WIAT) of vergelijkbare tests. De keuze van de toetsen kan variëren afhankelijk van de voorkeur van het schooldistrict. Gewoonlijk kunnen gedragsgegevens en taalvaardigheidstesten ook worden gedaan, afhankelijk van de beslissing van de commissie voor speciaal onderwijs van het schoolsysteem.
Rol van de zorgprofessional bij dyslexie
Omdat dyslexie een complexe neurologische aandoening is, is er een rol voor de arts in de zorg voor kinderen met dyslexie, hoewel behandelingen voornamelijk educatief zijn.
De arts kan een lichamelijk onderzoek uitvoeren en screeningstesten bestellen, zoals visie en gehoortesten, om eventuele bijdragende tekorten uit te sluiten.
De arts heeft ook een belangrijke functie bij het identificeren van neurologische aandoeningen zoals ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder), hetzij door screening, hetzij door verwijzing naar subspecialisten zoals psychiaters, neurologen of ontwikkelingspsychologen. Als ADHD wordt gediagnosticeerd, speelt de arts een cruciale rol bij het voorschrijven van medicatie om de symptomen van ADHD te helpen beheersen en draagt zo bij aan het algemene taakgedrag van het kind op school.
Verschillende kinderartsen zijn betrokken bij het nationale Reach Out and Read © -programma, waarmee boeken ter bevordering van geletterdheid beschikbaar zijn voor kinderen die hun welbezochte bezoeken bezoeken.
Er moet aan worden herinnerd dat er geen bloedtest of hersenscantest voor dyslexie is.
Dyslexie-interventie
Hoewel dyslexie een levenslange neurologische aandoening is die niet kan worden "ontgroeid", zijn er veel verschillende strategieën die kunnen worden gebruikt, vooral in het vroege academische leven om deze personen te helpen.
De vroege focus (vóór het vijfde en zesde leerjaar) ligt op 'sanering'. Dit betekent dat strategieën worden gebruikt om het kind te helpen bij het leren om tekorten op het specifieke gebied van handicaps te verbeteren, bijvoorbeeld leesdecodering, begrijpend lezen of leessnelheid. Een kind moet worden geïnstrueerd in het herkennen van de geluiden van letters, het identificeren van de letters en het correleren met het geluid. Nadien bouwt focus voort op decodering met mogelijkheden om geluiden in woorden te mengen en woorden op te splitsen in componentgeluiden.
Geleidelijk aan wordt een kind geleerd zich te concentreren op de inhoud van het leesmateriaal, niet alleen op individuele woorden, maar ook op zoek naar secties die betekenis voor begrip overbrengen. De strategie van "begeleid mondeling lezen" geeft feedback aan een kind om fouten te identificeren en alternatieve manieren aan te leren om de taak aan te pakken.
Een populaire en goed onderzochte strategie is 'multi-sensorisch leren'. Dit omvat het gebruik van auditieve, visuele en soms tactiele strategieën om een kind te helpen bij het herkennen en bewaren van geschreven materiaal om betekenis over te brengen. Materiaal is georganiseerd om een opeenvolgend, logisch leerpatroon te volgen, voortbouwend op eerder verworven vaardigheden of "steigers". Dit wordt vaak bereikt door directe instructie van een getrainde professional in het speciaal onderwijs, aangepast aan de behoeften van het kind.
Enkele voorbeelden hiervan zijn de methode Orton-Gillingham; en zijn variaties waaronder de Slingerland-methode, Spalding-methode, Herman-methode, Wilson-leesprogramma en verschillende anderen. Deze strategieën worden goed begrepen en gebruikt door leraren in het speciaal onderwijs en door verschillende leraren in het regulier onderwijs. Er is geen perfecte strategie, en elke strategie moet worden aangepast aan de behoeften van een individueel kind. Er zijn geen directe vergelijkingen die erop wijzen dat de ene methode de voorkeur heeft boven de andere.
Het voordeel van vroege detectie en remediëring is dat het mensen met dyslexie biedt om tekorten te compenseren en geschikte strategieën te leren om toe te passen op leren. Dit helpt frustraties en andere emotionele problemen te verminderen. Kinderen moeten worden gevolgd, zelfs nadat passende interventies zijn ingevoerd om ervoor te zorgen dat ze blijven leren in hun leerproces. Dit moet periodiek worden gedaan door de leraar en het gezin, maar ook door een formeel onderzoek door het speciale schoolteam minstens jaarlijks. Dit zou helpen om te bepalen of de gebruikte strategieën het kind in staat stellen om beter te functioneren in de leeromgeving. Als dit niet het geval is, moeten aanvullende technieken of verkenning van andere mogelijke oorzaken van het probleem worden aangepakt.
Phonics versus Whole-Word Teaching met Dyslexia
De fonetische benadering leert woordherkenning door systematisch leren van letter-geluidcorrelaties. De benadering van het hele woord leert hele woorden in woordfamilies, of vergelijkbare spellingspatronen. De student leert niet direct de relatie tussen letters en geluiden, maar leert ze door minimale woordverschillen. Naarmate het kind vordert, worden woorden met onregelmatige spelling geïntroduceerd als gezichtswoorden.
Voorstanders van elk onderwijssysteem beweren dat hun specifieke benadering de sleutel is om kinderen te betrekken bij het lezen. Er zijn geen overweldigende richtlijnen uit evidence-based onderzoek die een duidelijk voordeel van de ene benadering ten opzichte van de andere aantonen. Tegenwoordig zijn veel leraren op zoek naar een gebruiksvriendelijke combinatie van beide strategieën; om foniek te gebruiken als onderdeel van de hele taalinstructie en zo elke benadering aan te vullen.
Een redelijke benadering zou zijn om zich vertrouwd te maken met de filosofie van het schooldistrict met betrekking tot interventies voor kinderen met dyslexie, te onderzoeken of aanpassingen aan het kind worden aangemoedigd, en proberen strategieën uit beide benaderingen in een systematisch formaat te gebruiken. Na beoordeling van de resultaten na een vooraf bepaalde periode zou blijken of er verbetering is bereikt.
Accommodaties voor dyslexie
Later in het schoolleven en op volwassen leeftijd ligt de nadruk op 'accommodaties'. Dit betekent dat redelijke pogingen moeten worden ondernomen om het curriculum en de instructiemethode aan te passen om het individu met dyslexie in staat te stellen alternatieve strategieën voor een bepaalde taak te gebruiken.
Deze accommodaties worden meestal aangevraagd onder het Individualized Education Plan (IEP); in sommige gevallen kunnen ze echter worden toegepast volgens een sectie 504-plan onder de American with Disabilities Act zonder de procedurele waarborgen van een IEP.
Sommige soorten accommodaties zijn onder meer:
- instructie,
- milieu,
- testen,
- opdracht / huiswerk, en / of
- ondersteunende technologie
Er zijn uitstekende bronnen online en in druk met betrekking tot details van het bovenstaande, maar een paar voorbeelden worden hier gegeven:
Instructie
- Pas het leesniveau aan
- Laat de student lezingen opnemen
- Typewritten of tekstverwerkte opdrachten toestaan
- Geef een schriftelijke schets
Klaslokaalomgeving
- Zetelstudent dichtbij leraar
- Zorg voor een gestructureerde routine in schriftelijke vorm
- Lever organisatorische strategieën zoals grafieken, tijdlijnen, mappen voor materialen etc.
testen
- Open boektests toestaan
- Geef meerkeuzevragen in plaats van vragen met kort antwoord
- Gebruik van woordenboek of rekenmachine tijdens test toestaan
- Geef extra tijd om te voltooien
- Laat testen toe in een omgeving zonder afleiding
Huiswerk
- Laat de student op school aan huiswerk werken
- Geef regelmatig herinneringen over vervaldatums
- Geef korte opdrachten
- Beloningssysteem ontwikkelen voor huiswerk voltooid
Hulptechnologie (AT)
Hulptechnologie is elk apparaat of product dat wordt gebruikt om de functionele mogelijkheden van personen met een handicap te vergroten, te behouden of te verbeteren. Het dient om de sterke punten van een individu te vergroten en om een alternatieve manier van uitvoeren van een taak te bieden.
Voorbeelden van technologische oplossingen zijn onder meer:
- Uurwerken, computerorganisatoren om te helpen met de organisatie
- Boeken op band
- Bandrecorders helpen studenten bij het beoordelen van lesmateriaal
- Spraakherkenningssoftware voor het transcriberen van gedicteerde rapporten
- Een optisch karakterherkenningssysteem om tekst of drukwerk in een computer in te voeren met behulp van een scanner.
- Softwareprogramma's zoals Spellingcontrole om spelling en syntactische fouten te corrigeren
- Tekstverwerkers voor het samenstellen van geschreven tekst
Hulpmiddelen moeten worden onderzocht via de commissie speciaal onderwijs, meestal met een ondersteunde technologie-evaluatie van het kind om de "beste pasvorm" voor de behoeften van het kind te bepalen. Opties voor het gebruik van de ondersteunde technologische apparatuur thuis moeten worden onderzocht om generalisatie van vaardigheden in verschillende instellingen te garanderen.
Ouderlijke ondersteuning voor dyslexie
In het huis:
- Bied toegang tot boeken thuis of in de openbare bibliotheek.
- Besteed elke dag tijd aan lezen voor PLEZIER!
- Kies leesmateriaal op basis van de interesse van het kind.
- Lees vaak aan kinderen en geef hen de tijd om alleen te lezen en samen met de volwassene.
- Speel woordspelletjes, rijm, naamgeving, etc.
- Probeer een leesopname van een kind op te nemen om feedback te geven.
- Besteed kleine hoeveelheden tijd met frequente pauzes tijdens het lezen van opdrachten om frustratie te voorkomen.
- Gebruik veel lof, beperk kritiek.
Op school:
- Betrokken zijn bij de voorbereiding van het Individualized Education Plan (IEP) van het kind
- Vraag regelmatig updates over de voortgang van het kind
- Vertrouwd zijn met strategieën die op school moeten worden geïmplementeerd
- Vraag duplicaten van de opdrachten van het kind aan om thuis te oefenen
- Communiceer met schoolpersoneel
- Communiceer informatie tussen de behandelende arts van het kind en de school
Dyslexie Outlook
Concluderend, dyslexie komt veel voor in onze samenleving, hoewel niet goed herkend of begrepen. Het is een levenslange aandoening die zowel kinderen op school als volwassenen treft in hun professionele en sociale omgeving. Volwassenen met dyslexie bestaan wel en worden vaak niet herkend, omdat ze goed lijken te functioneren in de samenleving en de neiging hebben hun handicap te maskeren of aangetrokken te worden tot beroepen die hun handicap niet benadrukken. Gezinnen en artsen moeten op de hoogte zijn van de middelen die in hun gemeenschap en op internet beschikbaar zijn voor volwassenen met dyslexie en moeten toegang krijgen tot deze middelen zodat zij hun handicap het beste kunnen compenseren.
Er blijft verder onderzoek plaatsvinden naar de aard van dyslexie, de tekortkomingen die moeten worden verholpen en strategieën die kunnen worden gebruikt om dit doel te bereiken. Personen met dyslexie kunnen leren lezen, en met de juiste begeleiding, hulp en middelen, kunnen dit doen met een gevoel van voldoening, vaardigheid en vertrouwen.
Beroemde mensen met leerstoornissen
- Entertainers: Jay Leno, Whoopi Goldberg, Tom Cruise
- Voorzitters: Woodrow Wilson, John F. Kennedy, George Washington
- Zakenlieden: Ted Turner, Charles Schwab, Walt Disney
- Wetenschappers: Thomas Edison, Albert Einstein
- Auteurs: Agatha Christie, Hans Christian Andersen
- Atleten: Magic Johnson, Muhammad Ali, Nolan Ryan
Wat is avasculaire necrose? behandeling, symptomen, behandeling en oorzaken
Avasculaire necrose (aseptische necrose of osteonecrose) is een dood van bot, wat leidt tot vernietiging van het aangrenzende gewricht. Meer informatie over oorzaken, symptomen, diagnose, behandeling, chirurgie, preventie en prognose.
Stuitje pijn behandeling (coccydynie) behandeling, oorzaken, symptomen en verlichting
Lees over staartbeenpijn (coccydynie) oorzaken, zoals trauma, vallen, infecties en sportblessures. Meer informatie over de behandeling, gerelateerde symptomen en tekenen, huismiddeltjes en prognose.
Schildklier symptomen versus menopauze: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
Problemen met de schildklierfunctie hebben meestal te maken met het feit dat de schildklier te veel (hyperthyreoïdie) of te weinig schildklierhormoon (hypothyreoïdie) produceert. De menopauze is een normale vermindering van de productie van oestrogeen en testosteron, resulterend in het verlies van normale maandelijkse menstruatie die bij alle vrouwen optreedt naarmate ze ouder worden.