Acromegalie medicijnen: bijwerkingen en interacties

Wat is acromegalie?

• Acromegalie is een groeiaandoening veroorzaakt door overmatige productie van groeihormoon (GH) door de hypofyse.
• De hypofyse is een hormoonproducerend orgaan aan de basis van de hersenen, achter de ogen en in het midden van de hersenen tussen de oren.
• Kinderen kunnen niet naar normale lengte groeien als ze niet genoeg GH hebben, maar teveel veroorzaakt prepuberale kinderen om gigantisme te ontwikkelen, een aandoening waarbij het hele lichaam of een deel ervan te groot wordt.
• Bij volwassenen veroorzaakt te veel GH acromegalie, een aandoening waarbij delen van het lichaam, vooral het hoofd, gezicht, handen en voeten, geleidelijk groter worden.
• GH beïnvloedt de groei door de vorming van andere hormonen te stimuleren. Deze hormonen worden meestal door de lever gemaakt als reactie op GH-stimulatie en worden somatomedines genoemd (somatotropine-bemiddelende hormonen of insulineachtige groeifactoren).

Welke oorzaken acromegalie?

In de meeste gevallen wordt overtollig groeihormoon (GH) veroorzaakt door tumoren op de hypofyse.

Wat zijn de risico's van acromegalie?

Acromegalie is een ernstige ziekte, maar het is vaak moeilijk te diagnosticeren omdat het zich gedurende vele jaren langzaam ontwikkelt. Mensen weten meestal niet dat ze acromegalie hebben totdat ze 40 jaar oud zijn. Het aantal door acromegalie veroorzaakte complicaties en de dood is hoog zodra ze klinisch duidelijk worden. De aandoening kan leiden tot hartaandoeningen, vaatziekten, beroertes, longaandoeningen en een verhoogd risico op darm- of borstkanker.

Medische behandeling van acromegalie

De behandeling bestaat uit chirurgie, medicijnen en soms straling. Veranderingen in levensstijl om verdere risico's van het ontwikkelen van bijbehorende complicaties, zoals hartaandoeningen, vaatziekten, beroerte, longaandoeningen en / of kankers, te voorkomen, moeten ook deel uitmaken van de therapie. Veranderingen in levensstijl kunnen stoppen met roken, vetarme diëten en lichaamsbeweging zijn.

GH-remmers

Pegvisomant (Somavert)

• Hoe GH-remmers werken: deze medicijnen verminderen het effect van overmatig groeihormoon (GH) door GH te blokkeren voor binding aan celreceptoren.
• Wie moet deze medicijnen niet gebruiken: personen die allergisch zijn voor GH-remmers mogen ze niet gebruiken.
• Gebruik: Pegvisomant wordt zelf toegediend door dagelijkse subcutane (ondiepe injectie onder de huid) injecties.
• Geneesmiddel- of voedselinteracties: Pegvisomant kan de effecten van insuline of orale antidiabetica verminderen. Personen die verdovende pijnstillers gebruiken, zoals morfine of codeïne, hebben mogelijk hogere doses pegvisomant nodig.
• Bijwerkingen: de bovenkant van de medicijncontainer bevat latex. Pegvisomant kan ervoor zorgen dat bepaalde GH-secreterende tumoren sneller groeien. Bovendien kan dit medicijn GH-tekort induceren en / of leverenzymniveaus verhogen. GH-waarden moeten worden gecontroleerd om dosisaanpassingen te helpen. De leverenzymspiegels moeten ook worden gecontroleerd.

Somatostatine-achtige medicijnen

Octreotide (Sandostatine, Sandostatine LAR)

• Hoe somatostatine-achtige medicijnen werken: deze medicijnen werken door zich te binden aan somatostatine-receptoren, waardoor een verminderde reactie op de secretie van groeihormoon (GH) wordt veroorzaakt.
• Wie moet deze medicijnen niet gebruiken: personen die allergisch zijn voor somatostatine-achtige medicijnen, mogen ze niet gebruiken.
• Gebruik: Octreotide wordt toegediend door dagelijkse of maandelijkse injecties.
• Geneesmiddel- of voedselinteracties: Octreotide kan het effect van cyclosporine verminderen. Personen die insuline, orale antidiabetica, bètablokkers of calciumkanaalblokkers gebruiken, kunnen dosisaanpassingen van deze geneesmiddelen nodig hebben. Octreotide moet met voorzichtigheid worden gebruikt bij het innemen van geneesmiddelen die hartritmeproblemen behandelen of geneesmiddelen die hartritmestoornissen kunnen veroorzaken, zoals geneesmiddelen voor de behandeling van depressie of schizofrenie.
• Bijwerkingen: Vaak voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid, buikpijn, diarree en een verhoogd risico op galstenen. Verhogingen of verlagingen van de bloedsuikerspiegel of hypothyreoïdie kunnen optreden als gevolg van verandering in hormonen. Octreotide kan hartritmeafwijkingen veroorzaken. Lagere doses zijn vaak vereist voor personen die ouder zijn of mensen met een ernstige nierziekte.

Dopamine-stimulatoren

Bromocriptine (Parlodel), cabergoline (Dostinex)

• Hoe dopamine-stimulatoren werken: deze medicijnen werken op dopamine-receptoren in de hersenen.
• Wie mag deze medicijnen niet gebruiken: personen met allergieën voor dopamine-stimulatoren, slecht gereguleerde hoge bloeddruk, hartaandoeningen en / of bloedvataandoeningen mogen geen dopamine-stimulatoren gebruiken.
• Gebruik: Tabletten worden ingeslikt en de dosis wordt geleidelijk verhoogd.
• Geneesmiddel- of voedselinteracties: Amitriptyline, butyrofenonen, imipramine, methyldopa, fenothiazines en reserpine kunnen de effecten van dopamine-stimulatoren verminderen. Sommige geneesmiddelen die worden gebruikt om migraine te behandelen, kunnen de toxiciteit van dopamine-stimulatoren verhogen.
• Bijwerkingen: Bijwerkingen zijn misselijkheid, braken, hoofdpijn, verstopte neus en lage bloeddruk (kan duizeligheid of flauwvallen veroorzaken). Tolerantie voor bijwerkingen ontwikkelt zich in de loop van de tijd. Deze medicijnen moeten met voorzichtigheid worden gebruikt bij mensen met een nier- of leverziekte.

Onderzoeksmiddelen

• Lanreotide (Somatuline LA, Somatuline Autogel) is een ander somatostatine-achtig medicijn.
• Ibopamine (Scandine) heeft effecten die vergelijkbaar zijn met die van dopamine-stimulatoren.

Voor meer informatie

Acromegaly.org

National Institute of Diabetes & Digestive & Kidney Disease, Acromegalie